Zabezpieczenia drewna konstrukcyjnego, budowlanego i dekoracyjnego oraz płyt i okładzin drewnopochodnych.
Drewno - materiał, z którego wykonuje się w Polsce
większość konstrukcji dachów, ma duże walory estetyczne, jest łatwo dostępne i łatwe w obróbce. Niestety jest
także łatwopalne. Według nowej europejskiej klasyfikacji
ogniowej drewno nie zabezpieczone ma klasę ogniową D,
to znaczy, że może mieć "istotny udział w pożarze".
Jednak przy użyciu nowoczesnych i tradycyjnych technik
można poprawić odporność ogniową więźby.
Najczęściej stosowane
metody zabezpieczania konstrukcji drewnianych, w tym więźby przed ogniem to
impregnacja lub wykończenie poddasza płytami gipsowo - kartonowymi. Niekiedy w celu podniesienia odporności
ogniowej drewniane elementy konstrukcyjne poddaje się
dodatkowej, starannej obróbce.
Impregnacja
Konstrukcje drewniane chroni się przed ogniem poprzez
impregnację preparatami takimi jak Ogniochron, Intox S
i Fobos M-2. Wszystkie one są substancjami wymywalnymi przez wodę, można więc impregnować nimi jedynie
materiał nie narażony na jej działanie.
Więźbę powinno
się nasycić (poprzez smarowanie lub natrysk) tymi preparatami dopiero po ułożeniu pokrycia gdy nie
zagraża jej już deszcz. Impregnacja jest jednak kosztowna i pracochłonna. By osiągnąć zadowalający efekt (drugi stopień
niepalności - materiały trudno zapalne), na więźbę powinno się nałożyć
kilka warstw impregnatu (np. w przypadku
malowania lub spryskiwania
pionowych powierzchni popularnym Fobosem M-2 - nawet osiem). Nie trzeba
dodawać, że każda kolejna warstwa to dodatkowe koszty, czas i praca.
Bardziej skuteczna jest impregnacja przez długotrwałą kąpiel.
Ponieważ
jednak wszystkie preparaty ogniochronne są wymywalne przez wodę, po
takim zabiegu materiał należy chronić przed działaniem czynników
atmosferycznych: po zbudowaniu więźby należy niezwłocznie przykryć ją folią, a
najlepiej pokryciem.
Mimo tego, że impregnacja środkiem ogniochronnym
nie jest jedynym i najlepszym sposobem ochrony więźby przed ogniem,
inspektorzy Państwowej Straży Pożarnej z reguły wymagają potwierdzenia,
że środek taki zastosowano. Bez tego odmawiają dopuszczenia budynku do
użytkowania.
Zabudowa
Innym sposobem zabezpieczenia drewnianej konstrukcji jest zabudowa
płytami gipsowymi, silikatowymi lub z wełny mineralnej.
Zabezpieczenia przejść wszelkich instalacji przez przegrody oddzielenia pożarowego.
Zgodnie zobowiązującymi przepisami prawa budowlanego, budynki
musza być podzielone na określonej wielkości strefy pożarowe.
Instalacje techniczne, w szczególności rury i kable elektryczne, przechodzą
wielokrotnie przez ściany i stropy oddzieleń przeciwpożarowych.
Przejścia te - zwane również przepustami lub grodziami - podobnie jak
przegrody, w których występują, spełniać muszą kryteria szczelności i
izolacyjności ogniowej.
Przejścia kablowe zabezpiecza się poprzez uszczelnienie ich
substancjami,
które pęcznieją w wysokiej temperatu- rze (około 150°C).
Rozprężenie oznacza jednocześnie wytworzenie ochronnej powłoki.
Zapobiega ona przedostawaniu się dymu i ognia przez przegrodę.
Przez przejścia mogą przechodzić stalowe, aluminiowe lub tworzywowe
konstrukcje nośne pod kable (rynny, półki kablowe), a także pojedyncze
kable średnicy poniżej 20 mm i wiązki kabli o średnicy mniejszej od 100
mm.
Popularnym sposobem zabezpieczenia jest wyłożenie otworu wełną
mineralną.
Wełnę oraz przechodzące przez przegrodę kable, pokrywa się
masą endotermiczną pęczniejącą w wysokiej temperaturze. Takie
rozwiązanie oferują firmy Promat, Hilti, Rockwool, SVT.
Innym rodzajem zabezpieczenia jest wypełnienie otworu
przejścia kablowego zaprawą ognio-ochronną. Takie rozwiązanie oferują
firmy Promat i Hilti. Zaprawę można stosować w ścianach i stropach z
betonu, cegły i betonu komórkowego. Ponieważ jest to zaprawa cementowa,
nie należy jej stosować w ścianach wykończonych płytami
gipsowo-kartonowymi.
W ofercie Hilti znajdują się także bloczki ogniochronne wykonane ze
spienionego poliuretanu. Stosuje się je w połączeniu z masą
ogniochronną, która służy do wypełniania szczelin między kablami.
Ponieważ są to gotowe elementy, wykonane z niepylącego materiału,
najczęściej wykorzystuje się je przy zabezpieczaniu laboratoriów, węzłów
telekomunikacyjnych, studiów nagrań, banków, itp.
W temperaturze powyżej 300°C mogą powiększyć swoją objętość około
pięciokrotnie.
Nie zaleca się stosowania bloczków
w pomieszczeniach wilgotnych i narażonych na oddziaływanie warunków
atmosferycznych, ponieważ poliuretan nie zachowuje swoich właściwości
przy wilgotności powyżej 80%.
Przejścia rurowe
zabezpiecza się za pomocą specjalnych opasek i kaset, które
uniemożliwiają przedostanie się dymu i ognia na drugą stronę przegrody.
Kasety i opaski stosuje się wtedy,
gdy rury wodo-ciągowe, kanalizacyjne,
przewody poczty pneumatycznej i instalacji odkurzających wykonane są z
materiałów palnych.
W przejściach przez ściany rury należy zabezpieczyć
z dwóch stron.
W przejściach przez stropy wystarczy
zabezpieczenie od dolnej strony stropu. Opaski wykonane są z materiału
pęczniejącego pod wpływem wysokiej temperatury i zaciskają się na
palącej się rurze. Podobnym materiałem wypełnione są również kasety
ogniochronne.
Zabezpieczenia kabli i tras kablowych
Materiały stosowane na izolację kabli są
łatwopalne.
Chlorowodór, który wytwarza się przy spalaniu PCV,
najpopularniejszego materiału izola-cyjnego, powoduje uszkodzenia
konstrukcji stalo-wych, betonowych, przyczynia siędo zniszczeń
instalacji i wyposażenia elektronicznego. Rezultatem takich zniszczeń są
straty liczone niekiedy w milionach.
Elektryczne kable i przewody z praktycznych względów często prowadzone są w korytarzach, z których następnie rozchodzą się do sąsiednich
pomieszczeń. Ponieważ korytarze na ogół pełnią rolę dróg ewakuacyjnych,
instalacje te stwarzają bardzo poważne niebezpieczeństwo. W przypadku
pożaru kabli wskutek np. krótkiego spięcia, ewakuacja może być znacznie
utrudniona przez gwałtowny rozwój dymu i stężenie toksycznych gazów
pożarowych.
Z punktu widzenia biernej ochrony przeciw-pożarowej można zaproponować
trzy rozwiązania:
a) kanały kablowe z płyt Promatect produkcji PROMAT jako
zamknięcie potencjalnego obciążenia ogniowego we własnej "strefie
pożarowej"- Kanały kablowe przy działaniu ognia od środka chronią drogi
ewakuacyjne przed skutkami pożaru instalacji elektrycznych. Ogień
pozostaje zamknięty w kanale kablowym, pożar nie rozprzestrzenia się w
przestrzeni międzysufitowej. Drogi ewakuacyjne pozostają w stanie
używalności. Kanały kablowe przy działaniu ognia z zewnątrz dla
zachowania funkcjonalności, chronią kable i przewody elektryczne przed
skutkami pożaru otoczenia.
b) samodzielne sufity podwieszone dla stworzenia oddzielnej "strefy
pożarowej" w przestrzeni międzysufitowej. Systemy te oferują firmy
PROMAT, KNAUF i RIGIPS.
c) endotermiczne powłoki ogniochronne wydłużające funkcjonalność kabli,
zabezpieczające przed rozprzestrzenianiem się ognia wzdłuż przewodów, a
jednocześnie przed powstawaniem chlorowodoru. Powłoki są
niehigroskopijne, odporne na starzenie, nie wymagają regeneracji,
zachowują elastyczność, nie zawierają rozpuszczalników, nie wchodzą w
reakcje chemiczne z izolacjami kabli oraz innymi materiałami, nie
powodują zmian właściwości znamionowych zabezpieczonych kabli.
Proponujemy powłoki FLAMMOPLAST produkcji SVT oraz FLAMRO BMA produkcji
ROCKWOOL.
Zabezpieczenia systemów wentylacyjnych
Wymagania przeciwpożarowe odnośnie
przewodów
wentylacyjnych dotyczą zarówno stopnia palności zastosowanych
materiałów budowlanych, jak również odporności ogniowej tych przewodów
jako elementu budowlanego. Tylko przy użyciu odpowiednio
zaklasyfikowanych materiałów i elementów zmniejszone będzie ryzyko
rozprzestrzeniania pożaru na inne kondygnacje, strefy pożarowe czy drogi
ewakuacyjne.
Zwykłe przewody wentylacyjne z blachy stalowej nie
spełniają wymagań ochrony przeciwpożarowej, ponieważ w wysokiej
temperaturze nagrzewają się i deformują do tego stopnia, że umożliwiają
rozprzestrzenianie się ognia i dymu.
Rozróżniamy dwa rodzaje ochrony
przewodów wentylacyjnych:
a) ogniochronna obudowa istniejących
kanałów z blachy stalowej przy użyciu płyt gipsowych (RIGIPS, KNAUF), silikatowo-cementowych (PROMAT), czy z
wełny mineralnej (CONLIT, PAROC)
b) wykonanie samoddzielnych kanałów z płyt gipsowych (KNAUF),
silikatowo-cementowych (PROMAT), czy z wełny mineralnej w okładzinie z
folii aluminiowej.
Istniejące kanały stalowe należy chronić w przypadku
gdy zmiana sposobu użytkowania obiektu lub jego części powoduje dodatkowe
wymagania przeciwpożarowe.
Bardziej ekonomicznym rozwiązaniem jest zastosowanie samodzielnych
przewodów wentylacyjnych.
Zabezpieczone ogniochronnie przewody
wenty-lacyjne mogą być zastosowane również jako elementy oddymiającej
wentylacji pożarowej, zadaniem której jest odprowadzenie dymów i gazów
pożarowych z dróg ewakuacji i klatek schodowych.
W kanałach
wentylacyjnych oraz otworach wentylacyjnych montuje się odcinające klapy
pożarowe i kratki przeciwpożarowe.
Klapy odcinające uruchamiane mogą być
samoczynnie za pomocą wewnętrznego mechanizmu opartego na ampułce, która
przy wzroście temperatury pęka zwalniając mechanizm zamykający lub za
pośrednictwem systemu elektronicznego połączonego z systemem ostrzegania
pożarowego.
Z kolei kratki przeciwpożarowe to elementy jednorazowego
użytku, które w przypadku wystąpienia pożaru pęcznieją zamykając otwór
wentylacyjny.
Kratki takie posiada w swojej ofercie np. firma Promat.
Budowa i nadbudowa przegród i
ścian ogniowych płytami gipsowymi, silikatowymi i z wełny mineralnej.
W budowlano-technicznej ochronie przeciwpożarowej rozróżnia się
ściany oddzielenia przeciwpożarowego, ściany nośne, ściany działowe oraz
osłonowe ściany zewnętrzne. Aby zapobiec rozszerzaniu się pożaru,
przegrody te muszą uniemożliwić rozprzestrzenianie się ognia i dymu.
Obok funkcji zamykającej pomieszczenia,
ściany spełniają często funkcję
statyczną, jako nośny lub usztywniający element budowlany. Przez
określony przepisami czas, funkcja ta musi być zachowana również w
przypadku pożaru.
Ściany działowe mogą być wykonane zarówno w wersji
nośnej jak i nienośnej. W zależności od wymogów, ściany te mogą mieć
konstrukcję jedno- lub dwuwarstwową np. bezszkieletowe ściany szybów
instalacyjnych, nienośne ściany działowe na lekkich słupkach stalowych,
nośne ściany w konstrukcji stalowej lub ścianki działowe z
podkonstrukcją drewnianą.
W ściany te można bezproblemowo wmontować
drzwi ogniochronne, klapy przeciwpożarowe, przeszklenia ogniochronne,
grodzie kablowe i instalacyjne.
W celu spełnienia wymogów odnośnie
izolacji termicznej i akustycznej, może zostać użyta dodatkowa izolacja
z wełny mineralnej.
Zabezpieczenia szczelin dylatacyjnych masami i pianami
ogniochronnymi.
W każdej większej budowli betonowej stosowane są szczeliny dylatacyjne.
Szczeliny te muszą
przejąć naprężenia wynikające ze zmian objętości i odkształceń
spowodowanych przez różnice temperatur, nierównomierne osiadanie gruntu,
wstrząsy lub skurcz betonu, co zapobiega ekstremalnemu tworzeniu się rys
w betonowych elementach konstrukcyjnych.
W wielu konstrukcjach budowlanych występują elastomerowe lub
neoprenowe łożyska ślizgowe, które również w przypadku pożaru muszą
zachować swoją funkcjonalność.
W zależności od wrażliwości
temperaturowej zastosowanych tworzyw sztucznych może być zastosowana
odpowiednia okładzina z ogniochronnych płyt.
Przez odpowiednie
ukształtowanie okładziny uwzględnione jest przesunięcie ruchomych
elementów konstrukcji.
Dylatacje mogą być wykonywane w systemie
PYRO-SAFE Dylatacja produkcji SVT, przy użyciu specjalistycznych
elementów szczelinowych PROMASEAL produkcji PROMAT lub za pomocą piany
ogniochronnej PYROPLEX, PROMAT lub HILTI.
Ślusarka przeciwpożarowa
W ostatnich latach widoczny jest wyraźny wzrost
wymagań dotyczących standardów wyposażenia budynków w zamknięcia
przeciwpożarowe. Dotyczy to nie tylko zmniejszenia obciążenia ogniowego,
ale też montażu przeszkleń zapewniających lepszą orientację i szerszych
otworów drzwiowych, ułatwiających pracę i zapewniających szybszą i
bezpieczniejszą drogę ewakuacji.
Równocześnie zamknięcia przeciwpożarowe
prócz swych funkcji czysto użytkowych powinny w miarę harmonijnie
komponować się z architekturą obiektu.
- drzwi stalowe i drewniane pełne;
- drzwi stalowe i drewniane przeszklone;
- drzwi wahadłowe do tuneli kablowych;
- ścianki działowe drewniane, stalowe i profilowe;
- klapy rewizyjne.